Wiens brood men eet wiens God men smeekt. Een vrije gedachte die me inviel tijdens het repareren van mijn nieuwe wereldbol. Net voor kerst als cadeau voor mezelf gekocht op Amazon. Tweedehands weliswaar, maar bij de advertentie stond zo goed als nieuw. En het scheelde de helft met de nieuwprijs. Helaas ontbrak een essentieel onderdeel, maar gelukkig ben ik voor een intellectueel heel vaardig met mijn handen. Al typ ik me twee vingers.
Het had voor mij als liefhebber van mijn eigen wijsheid de vraag moeten oproepen; hoe goed is nieuw? Of speel je met dit begrip vooral in op je eigen verwachting dat nieuw ook beter betekent. Dat het nieuwe jaar 2025 beter zal zijn dan pakweg het jaar 30 na christus. Het jaar waarin de Romeinen op verzoek van de joden in en om Jeruzalem een van de belangrijkste steunpilaren van de westerse beschaving aan het kruis timmerden. Een daad die nog eeuwenlang voor de nodige ellende en trammelant zou zorgen. Een ellende die om de zoveel tijd nieuw leven wordt ingeblazen.
Nu weer door de revisionistische stroming in het zionisme dat zichzelf beschouwd als de ware erfgenaam van het koninkrijk Israël.(930-722)* Zijn ze dat ook? Nee, historisch gezien bestaat er geen enkel afdoend bewijs dat dit kleine koninkrijk ook werkelijk heeft bestaan. De aanduiding; huis van David gevonden op een laatst opgegraven deurpost van een gebouw dat omdat er varkensbotten ontbreken aan een joodse gemeenschap wordt toegeschreven is als bewijs wel erg karig. Heeft meer weg van wishfull redeneren. Het is alsof je een feestmaal wilt reconstrueren op grond van de hoeveel restanten gemorste mosterd bij het opruimen. Ook wel bekend als; mosterd na het Laatste Avondmaal.
Het biedt als archeologische vondst net zo weinig bewijs en houvast als de toestemming voor het stichten van een Joodse staat op grond van de Balfour verklaring. Waarin de Britse regering prematuur riemen sneed uit het leer van schapen gehouden door de Arabische bewoners van dat gebied! Wat de Eerste Wereld oorlog in dat deel van het Ottomaanse rijk het karakter van een koloniale aanvalsoorlog c.q. rooftocht gaf.
Wat moet jij trouwens met een toch wat ouderwetse wereldbol? Ongetwijfeld de vraag die de wat intelligentere lezers zich zullen stellen. Op die vraag kan ik wel een antwoord geven. Een wereldbol met daarop de geografische gesteld van de aarde, de bergen, de dalen, de woestijnen en laagvlakten. De hindernissen opgeworpen door de 7 wereldzeeën geeft antwoord op de vraag hoe zwermde de eerste mens uit vanuit ‘donker’ Afrika. Welke te kiezen weg bood de beste overlevingskansen? En welke route lag het meest voor de hand voor de talrijke volksverhuizingen en verspreiding van de wereldgodsdiensten daarna. De tijd dat de mensen zich als vraatzuchtige termieten over de hele wereldbol hadden verspreid? Vrijwel elk stukje vruchtbare grond bezet hielden. En het eigendom daarvan claimden als hun voorouderlijk bezit.
Je kunt een wereldbol tevens zien als een militair handboek. Voor hoe plan ik een militaire campagne. Daar het vooral zin heeft oorlog te voeren in gebieden waar grote legers zich gezien het terrein makkelijk kunnen bewegen. Het gebruik van de cavalerie, het wapen van de bezittende klasse geen hinder ondervindt.
Maar om terug te komen op de regel waarmee ik begon. De volgende gedachte was; de vorming van grotere politieke eenheden als een staat gaat aan het monotheïsme vooraf. De staatsvorming die leidt tot een grotere eenheid vindt vooral plaats als de bureaucratie niet gebaseerd is op patrimonialistische relaties. Dat als de geëigende voedingsbodem voor het polytheïsme kan worden beschouwd. Hoe dat precies werkt en hoe de vork in de steel zit daar vallen hele bibliotheken mee te vullen, maar de uiterste consequentie van deze vrijzinnige gedachte is; dat ook de godsdienst mensenwerk is. Dat de machtbeluste politici gelijk priesters zijn. Dat is niet erg zolang je maar niet beweert, dat je een goddelijke claim op een gebied hebt, terwijl het waarheidsgehalte van deze bewering rammelt aan alle kanten.
Ludo 31-12-2024
* enige bron de verhalen uit de Bijbel als gebeurtenis opgetekend tijdens de zo genoemde Babylonische ballingsschap in de zesde eeuw. Deze deportatie van vooral de hogere kringen vond plaats naar aanleiding van drie opstanden in 597- 587 en een mogelijke deportatie naar Egypte in 582. Dit alles volgens de Levieten het begin van de diaspora.
