Het essay is losjes gebaseerd op een aantal hartverwarde denkbeelden. Gedachtespinsels voor de gelegenheid aangekleed en opgetuigd die als los ophoogzand aan elkaar hangen. Maar toch ook een intellectuele speeltuin vormen. Een gymnasion waarin mijn gedachten speels over elkaar heen kunnen buitelen. Same op de wip zitten, om elkaar heen draaien als in een mallemolen en schommelen tot misselijkheid toeslaat. Een speelhol ver buiten de grenzen van het pragmatisme, de conformiteit of het illiberare Amerikaanse opportunisme. De 19e-eeuwse waarden waarmee we onszelf tegenwoordig op een bijna republikeinse wijze verdedigen tegen de eisen van de volgens velen achterhaalde ethiek. Een zedelijkheidsbesef dat grenzen stelt aan een ongebreidelde vrijheid, waarin het verwaande koninklijke individu wentelt als een te strak aangelijnd vetgemest zwijn.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ethiek
HET BEGIN VAN DE VERWARRING
Op een leeftijd gekomen waarop mijn intellectuele capaciteiten sterk afnemen kan ik nog maar twee manieren van denken onderscheiden. Twee modellen die van elkaar verschillen in rechtlijnigheid, een verwarrende complexiteit en een (vertwijfelende) verwevenheid. Die net als klimaatmodellen smeken om verfijning om de toekomstverwachting te kunnen bijstellen. Of een tijdpoort kunnen vormen naar een verloren tijd van onschuldigheden. Twee benaderingswijzen die ik kan gebruiken om de fysieke wereld en de wereld van de geest, het menselijk bewustzijn dat zijn eigen beperkingen niet kan kennen te benaderen en te verklaren. Door aan te nemen dat alles gespiegeld kan worden aan elkaar. Aan het verlies dat we leden door een overvloed aan vijandbeelden. Twee begrensde, tot dit lichaam beperkte denkmodellen die ik door de ingebouwde armoede van de taal, mijn unieke gebrek aan beheersing daarvan die lijkt op de stratigrafische gelaagdheid van het intellect en daarmee automatisch tot verwarring leidt niet anders kan benoemen dan als dualistisch en de tweede met het neologisme; multithese. Een taalkundige noodgreep die een uitvlucht biedt aan de gedachte of hypothese* dat alles met elkaar verweven is.Elke gedachte elk zijn de moeder van het andere is. Daarmee In een zekere mate correspondeert en dat die verwevenheid door en in familieovereenkomsten de richting van de verandering bepaalt In, met en door de tijd de antwoorden op vragen zich vermenigvuldigen. Al ligt vervreemding voortdurend op de loer. Om de hoek van wat ik van mezelf acceptabel vind.
LEVEN IN DE BROUWERIJ
Leven in de brouwerij dat zijn ontstaan dankte aan de schuimende oersoep waarin het eerste begin van leven als een zichzelf reproducerend element daarvan begon. De onbekende samenstelling van de atmosfeer. De wisselende weerstanden daarvan een integraal onderdeel uitmaakte van het wordingsproces. En dat zowel oneindig is. A; in wat we daarover niet weten, nooit zullen weten B; als begrensd wordt door de huidige kennis van de natuur. Een kennis zo versnippert dat we er de juiste omvang niet van kunnen inschatte. De basiscomponenten die onderworpen zijn aan wetten. Elementaire Elementen die deel uitmaken van het onderzoeksterrein van tal van andere wetenschappen, dan alleen de aardwetenschappen. Waarbij komt dat de cellulaire bouwblokken van het leven niet strijd mogen zijn met de wetten van de natuur.
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de oersoep in zijn geheel tot leven kwam. Zoals interstellair stof zich verdicht tot sterren. Onder invloed van een toegenomen zwaartekracht een kernfusie ontstaat. Wat de zwarte gaten dan weer door het tegendeel van wat we niet kunnen waarnemen tot komische anti-sterren maakt. Of nog even doorfantaserend tot niet waarneembare energiecentrales, omdat de energie niet naar buiten kan. Het vrije veld van de ruimte in. Net als de woordbrij van mijn creativiteit. Het enige wat me nog rest van een uitgebluste positieve vrijheid.
ALLES KAN VAN LIEFDE ZIJN.
Hoe het ene molecuul van een gegeven stof zich kan hechten aan het molecuul van een andere stof. Wat doet denken een bijkans universele of kosmische liefdesverklaring. Een aanhechting op een daarvoor geschikte ankerplaats onder invloed van natuurkundige en scheikundige krachten. De liefde tot het universele oplosmiddel maakt waar de verandering van uitgaat. De verandering door elkaar als een vreugdevolle evolutionaire aanpassing. Wat het wonderlijk maakt dat voor creationisten God als enige oftewel de vijfsterrenkok is oftewel de meester-brouwer van de oersoep is. Degene die het geheime recept, de toverdrank kent. Waarbij in tegenstelling daarmee voor mij als scepticus God een overbodig product of ingrediënt van het menselijk te kort is. Wat maakt dat ik vlotjes het scheermes van Ockham hanteer om de zaken overzichtelijk en hanteerbaar te houden in mijn streven naar unificatie. Het substituut voor het opgaan in de Here Jezus of in de oerzee.
Dat een zekere nabijheid van neuronen het pad waarlangs wij denken als wilsdaad bepaald en beperkt. Net als de tijd van leven. Waarbij ik me om de verwarring voor mezelf compleet te maken de vraag stel of de plaats van de genen op de DNA-helix van invloed is op de eigenschappen. Of het enig verschil maakt in welk chromosoom de genen zijn ondergebracht. Nog los van de vraag of chromosomen net als zaadcellen wel een kop en een staart hebben? En of het iets uit maakt hoe het DNA wordt afgelezen, van links naar rechts of van rechts naar links. Niet zo een gekke vraag als het lijkt, als je weet dat het een behoorlijk verschil, maakt in de eigenschappen of in de ruimtelijke structuur het eiwit naar links of naar rechts gevouwen is, vergeleken met vooraf bepaald referentiepunt.
DE VOORTGANG IN EEN FRIVOLE VERWARDHEID!
Tot de essentie herleid kan de aanname van een multithese worden begrepen als dat wat een bepaalde congruentie kent elkaar eerder zal beïnvloeden dat iets wat daar diametraal* tegenover staat. Waarbij het begrip diametraal beter past bij het dualistisch denken dat er vanuit gaat dat alles binnen een denkraam of de werkelijkheid de individuele platonische openbaring* daarvan een tegenpool kent. Het logische idee dat A absoluut geen B kan zijn, wat A verder ook mag zijn. Wat zou je kunnen beweren de zaken door eenduidigheid voor de minder frivole van geest wel zo eenvoudig maakt.
* het begrip openbaring wordt hier specifiek gebezigd om een emotionele rusttoestand uit te drukken waarin de emotie kan dienen als uitgangspunt en drijfveer, het voorstadium voor een redelijke veronderstelling. Waarvan meerdere tot een conclusie kunnen leiden, die weer als hectometerpaal kunnen fungeren op het bergpad naar de wijsheid.
Waarom ik hierover kwam te denken, had van doen met het krijgen van een oogprik. Na deze kleine operatie, de zoveelste al in 12 jaar, trek ik me steevast terug in het volkomen duister om mijn ogen en het daarmee verbonden hersengebied rust te geven. Gewoon door alle visuele prikkels weg te nemen. Als ik geluk heb val ik in slaap wat het natuurlijk herstel bevordert, maar zonder die slaap der gelukzalige concentreer ik me op de vragen die ik me stel. Vragen die een even brede reikwijdte kennen als hoe bouw ik zonder gebruik te maken van een wiel of zijn voorloper de roller een piramide van 140 meter hoog. Of waarom ben ik geen neanderthaler als ik de sterkste wil zijn? Welke materialen en technische vaardigheden en kennis zijn daarbij onontbeerlijk. Uitgaande van de veronderstelling dat er steeds een gegeven minimum aan techniek, materiaal en bekwaamheid nodig is om tot een zeker resultaat te komen. Waardoor de geografische verspreiding over de wereld van bijvoorbeeld kalkzandsteen de bouw van grote steenconstructies in Egypte waarschijnlijker maakt dan op de Hongaarse poesta. Terwijl om af te dwalen in het labyrint van mijn kennis, de diepe krochten van de wetenschap als hobby, de specifieke uitvoering van de grote piramide rond 2500 B.C. samenhangt met het voorkomen van knollen kopererts in de Sinaï woestijn. Koper dat door een grote bijmenging van arsenicum, feitelijk een verontreiniging de hardheid en taaiheid van brons benaderde. Waardoor het gebruikt kon worden als steenbeitel.*
een steen beitel van koper was in zoverre een vooruitgang ten aanzien van stenen gereedschap dat de scherpte van de snijkant niet afbrak en niet direct verloren ging onder een slag met een hamersteen.(een min of meer gladde bolvormige steen van handpalm grootte te vergelijken met de latere kloshamer)
Waarbij ik me bij de bouw niet alleen concentreer op hoe stenen van gemiddeld 2, 5 ton omhoog gebracht kunnen worden, maar vooral hoe het grondplan voor de bouw uitgezet werd. De bouwplaats, bouwrijp en volkomen waterpas werd gemaakt. Of er sprake was van het werken naar tekening of alleen van de kennis in het hoofd van de bouwmeester-astroloog.
Een deel van de oplossing ligt in het terugredeneren. Kijken welke technieken de eeuwen hebben overleefd. Welke materialen een veel bredere toepassing kenden dan tegenwoordig. Manieren om grootschalige werkzaamheden te organiseren en de logistiek te regelen. In wezen verschilt de bouw van een piramide niet veel met die van een militaire campagne.
(Zoals dit te doen gebruikelijk was in de scheepsbouw tot in het midden van de 18e eeuw. Waardoor elk gebouwd schip andere zeileigenschappen had. De een sneller, maar nat* de andere moeilijker bezeilbaar)Pas na normalisatie van de bouw kon men in linie varen!
HET VOLGENDE GESLACHT VAN VRIJE GEDACHTEN!
Toch voor vandaag laat ik de piramidebouw even voor wat het is een speculatieve constructie in mijn hoofd. Om niet te zeggen de grootste prestatie van een volk dat verder weinig vrijheid genoot. Los van de vraag of het begrip vrijheid überhaupt wel in het hoofd van een van de 20.000 bouwers kon opkomen. Dat ik soms denk dat iets pas een punt van aandacht wordt, een bestaan opbouwt als het benoemd is. Een taalkundig bestaan verwerft.
Dacht ik weemoedig terug aan hoe ik geschiedenisles heb mogen ontvangen. Als een zegen kan ik rustig zeggen. Dit vanuit de holistische benadering die ik leerde van mijn leraar Pater Reinders. Sit Deus propitius cum immortal anima!* Een sprekend voorbeeld van hoe religie niet hoeft te leiden tot geestelijk vernauwing en verstarring. Dat religie, de wetenschap niet in de weg hoeft te staan als het tot een duidelijke terrein afbakening komt. De eigenschappen van elk geloofwaardig opperwezen beperkt wordt. Dit door af te zien van absolute en eeuwige kenmerken als omnipotenti of een goddelijke wil die de natuur overstijgt e.d.
Het was een zeer pragmatische manier van geloven waar hij een groot aanhanger van was. Dit onder het motto; geloof alleen in dat wat zonder in tegenspraak te zijn met wetenschappelijke kennis een meerwaarde toevoegt aan je inzicht en je zielenheil. Een stellingname die ze van mij boven de ingang van de Sint-Pieter in Rome in marmer hadden mogen beitelen.
* dat God genade mogen hebben met zijn onsterfelijke ziel. Bewerking van de laatste regel van een bekend drinklied uit de 13e eeuw. Oorspronkelijke regel, sit Deus propititus huic potatori. Dat God genade moge hebben met deze zondaar!
Van mijn vereerde leraar waar ik les van kreeg al de tijd dat ik de lessen op het gymnasium volgde leerde ik dat de geschiedenis alleen een redelijk nauwkeurig en consistent beeld oplevert als men de geest van de tijd toevoegt aan een benadering op grond van de kennis over de politiek-militaire, de economisch sociale en cultuur* religieuze omstandigheden. De verwevenheid daartussen. Zoals hij het zei. Er kon in de polis van het Antieke Athene wel een democratie ontstaan, maar geen liberale democratie. De verscheidenheid aan redenen hiervoor zal ik hier achterwege laten. Laat ik slechts een tipje van de sluier oplichten en zeggen dat de democratie als politiek systeem in die tijd kon werken door de dienstplicht van hen die het burgerrecht bezaten. Wat maakte dat er ondanks de veel voorkomende verschillen van mening het voortbestaan van de staat toch steeds het belangrijkste leitmotiv vormde.
Cultuur; in dit verband een verzamelbegrip voor alle uitingen van wetenschap en kunst en zo verder.
HET DUISTER MAG ME OVERWELDIGEN!
Lekker in het donker gingen mijn gedachten uit naar het extreme nationalisme dat voor een deel de geest van deze tijd vormt. de terugval in de tijd bepaalt De polarisatie die besloten ligt in het dualisme dat zaken tegenover elkaar stelt steeds verder aanzwengelt. Waarbij de ontwikkeling van het nationalisme vrijwel op hetzelfde tijdstip plaats vond als de uitwerking van de ideeën achter het sociaal darwinisme. Waarbij ik mijn ideeën op weg naar de oogkliniek voor een injectie naadloos inpaste; het denkbeeld dat; in een toestand van extremisme, door acceptatie en diffusie* het extremisme steeds extremer wordt.
Diffuus; het langzaam doorsijpelen van extreme ideeën als water door een rotslaag onder alle lagen van de bevolking. Een proces van morele slijtage, een uitputtingsslag dat door zijn lange verloop net als een dodelijke ziekte in een laat stadium onomkeerbaar lijkt.
Met zijn kreupelste karikatuur van wat wetenschap heette voor de talloze westerse beoefenaars; de eugenetica*. Het waanidee dat er een biologische oorzaak valt aan te wijzen voor de superioriteit van het blanke ras. Op grond van criteria natuurlijk die de geestelijke afwijkingen* van het fenotype volkomen negeerden. Terwijl de fouten van andere rassen wel de hoofdmoot uitmaakte van waarom elke blanke beter was dan iemand van een andere huidskleur. Het nationalisme kan dan worden gezien als een vorm van eugenetica door middel van inclusie van alleen de eigen etnische bevolkingsgroep en de uitsluiting van de ander wat al op korte termijn tot culturele inteelt van het geliefkoosde eigen volk leidt, met alle gevaren van dien. Waarbij het altijd de armen zijn die als kind van de rekening hun geboorterecht op het krijgen van kinderen moeten inleveren.
ZELFREFLECTIE EN KRITIEK
* geestelijke afwijkingen van het blanke hoofdras; een extreme geldingsdrang, concurrentiedwang onder invloed van het axioma; het recht van de sterkste dat zich in alles tot in zijn liefdesrelaties uit. Een denken van uit macht dat inherent is aan het recht van de sterkste, als voedingsbodem voor absolute bezitsverhoudingen (in extremo de slavernij*) wat een dualistische visie op de evolutie weerspiegelt. Terwijl het recht van de sterkste werd geïnternaliseerd in het vroege handel kapitalisme. Waarbij de vrijheid wordt omgevormd tot een verdienmodel. Een economische vereenvoudiging die voorbij gaat aan een meer holistische benadering van de sociale karakteristieken van de mens. Of de evolutietheorie. Namelijk dat de verandering van de soorten plaatsvindt op basis van veranderingen in de leefomgeving. Deze bestaat uit de omringende natuur, het heersende klimaat, de andere soorten. Drie moeilijk te voorspellen grootheden die weer in wisselwerking staan tot elkaar. Naast periodieke veranderingen op kosmische schaal. Waarbij ik kronkel vrolijk verder, niet alleen de vrouwen te laat kiesrecht kregen. Hun positieve invloed in alles ontkent, werd, maar ook de vrouwelijke kant van een holistisch mensbeeld onderdrukt moest worden ten voordele van het paternalisme. Dat een andere uiting is van het recht van de sterkste met zijn nadruk op fysieke kracht. Waarbij de mentale kracht steeds tweede viool speelt.
Waar het vroege christendom met zijn vernieuwend gelijkheidsbeginsel dat een bedreiging voor een bestaande orde als het Romeinse keizerrijk vormde het antwoord op was. Het katholicisme kon pas salonfähig worden toen de hiërarchische opbouw van de Roomse kerk dit gelijkheidsbeginsel doorbrak en kanaliseerde zonder de machtsstructuur van het feodalisme te ontmantelen.
DE OPSTANDING VAN EEN GEBREKKIG LICHAAM!
Van slaap zou het niet meer komen door deze dwaze draaikolk van absurde gedachtesprongen. Moest ik op staan om ze voor een imaginair nageslacht aan het papier toe te vertrouwen. Of nog even blijven genieten van de warmte van mijn intellectuele gloed. Bezig tot een laatste oordeel te komen gingen mijn gedachten uit naar de situatie in Gaza. Een landstreek waar Israëlische joden het armageddon voor de Palestijnen gepland hebben. Een etnische zuivering op grond van neurotische dwanggedachten. Het extremistische idee dat het joodse volk nergens anders veilig kan zijn dan in een eigen Joodse staat als Heimat. Wat in wezen leidt tot een soort nationalistische gettovorming. Een fout die de joden hebben overgenomen van de antisemitische Europeanen waar ze vroeger als minderheid onder woonden.
De fout die de teleurgestelde zionisten al vanaf 1900 maakten was en is dat ze de ingeburgerde Europese vijandigheid jegens een groep die buiten het normale maatschappelijke verkeer viel en werd gehouden, internaliseerden en projecteerden op de oorspronkelijke Arabische bevolking in de landstreek Palestina. Zonder te beseffen dat het hier in wezen ging om een heel ander soort vijandschap. Namelijk die van de gekolonialiseerde voor zijn kolonisator. Dezelfde vijandschap als de slaaf gemaakte voelt voor zijn vermeende eigenaar.
Zo lang de joden samen met de Palestijnen collectief niet in staat zijn tot een geestelijk purgatie. Hun slachtofferrol achter zich laten. Vooral de joden uit zelfbehoud en ter bescherming van hun identiteit het nodig hebben zich te blijven vastklemmen aan atavistische angsten en met de tijd steeds meer verwrongen herinneringen in plaats van zich bewust te zijn van de huidige realiteit. Komt een oplossing voor het conflict niet dichterbij. Zal de oorlog nog vele generaties duren. Al was het maar omdat emancipatie alleen dan slaagt als beide partijen daar de noodzaak van inzien.
Bestaat er dan wel een oplossing? Ja, maar alleen als de joden niet alleen in Israël, maar wereldwijd de arabieren leren beschouwen als volwaardige medeburgers en gesprekspartners. Wat tevens voor de Arabische wereld geldt. Niet om de haverklap beloften worden gebroken door beide kanten. Het revisionistisch zionisme wordt ingeruild voor een verlichte liberale kijk op de mensheid. Het verschil tussen beide culturen en religies wordt opgevat als de ideale manier om tot een kruisbestuiving te komen.
Dat betekent dat een tweestatenoplossing op termijn tot een voortzetting van de vijandelijkheden c.q. een etnische zuivering of genocide leidt. Wat een hoge mate van zekerheid heeft als niet wordt afgezien van het recht van de sterkste dat een besmettelijk onderdeel uitmaakt van het westers denken.
Waardoor zou moeten worden gestreefd naar het ideaal van het intellectueler deel van de zionisten, joodse geleerden en wetenschappers in de jaren dertig van de vorige eeuw; de stichting van een federatieve staat.
Hoe die tot stand moet komen? Daar is de wetenschap van de sociologie, de psychologie en bovenal de pedagogie voor nodig. Om te leren hoe je op pedagogisch verantwoorde wijze kleinzieligheid, kleinzerigheid en kleingeestigheid van beide kanten te boven moet komen.
En laat in dat helingsproces de christenen en de populisten er zich vooral buiten houden. Want dat zijn historisch gezien de etterende wonden en pestbuilen van het antisemitisme. Tegenwoordig uit opportunisme gestoken in een rechts-nationalistische idee van grove, wijdmazige gemeenschappelijkheid. Zonder de vraag te beantwoorden hoe diep de vriendschap van voormalige vijanden gaat wanneer daar geen samenwerking op alle fronten tegenover staat.
LUDO 10-09-2025
LUDO 10-9-2025
